Sáng ngày 09/11, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức lễ công bố quyết định tặng bằng khen của UBND tỉnh cho cá nhân phát hiện và tự nguyện giao nộp cổ vật tượng nữ thần Sarasvati.

     Tượng nữ thần Sarasvati do ông Lê Văn Thông (ngụ xã Hòa Thạnh, huyện Tam Bình) và Đại đức Thích Phước Hiền - Trụ trì chùa Phước An, ấp Hồi Thạnh, xã Xuân Hiệp, huyện Trà Ôn hiến tặng, cả hai được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen và đồng nhận được 75 triệu đồng tiền thưởng.

Ông Lữ Quang Ngời - Phó Chủ tịch UBND tỉnh trao Bằng khen cho 02 cá nhân phát hiện và tự nguyện giao nộp cổ vật tượng nữ thần Sarasvati

     Năm 2017, nhận được thông tin người dân đang lưu giữ một pho tượng cổ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo Bảo tàng tỉnh đến chùa Phước An để tìm hiểu về pho tượng. Tượng nữ thần Sarasvati do ông Lê Văn Thông trong lúc khai thác cát trên sông Cổ Chiên đã phát hiện, tìm thấy pho tượng nên đưa đến chùa trao tặng. Sau khi làm việc, cả hai đều tự nguyện giao nộp pho tượng cổ cho Bảo tàng tỉnh quản lý.

     Tượng được Hội đồng thẩm định thống nhất gọi là tượng nữ thần Sarasvati, vợ của thần Brahma (tượng quý, lạ ở Đông-Nam Á chưa tìm thấy); tượng có chiều cao: 140cm, thân tượng cao: 113cm, được làm bằng đá sa thạch, có niên đại khoảng thế kỷ VI-VII, khung đỡ tượng hình chữ U rất chắc chắn. Thân tượng bị gãy tay phải một đoạn; tay trái cầm bình kendy tạo nước thánh mang ý nghĩa tạo mầm sống, mang đến sự tốt lành cho cư dân và rửa đi mọi tội lỗi (tương tự như ở Ấn Độ có nữ thần sông Hằng); bệ tượng bị vỡ một mảng,… Hội đồng thẩm định xác định tượng nữ thần trị giá 7,5 tỷ đồng.

     Tượng Nữ thần Sarasvati lần đầu tiên được tìm thấy ở Việt Nam, là một tư liệu lịch sử đặc biệt quý hiếm tiêu biểu của đất nước, góp phần vào việc nghiên cứu lịch sử vùng đất Nam Bộ cũng như lịch sử Việt Nam. Hiện vật đã phản ánh được sự hội tụ, kết tinh trong lịch sử ngoại giao giữa Việt Nam, Ấn Độ và Đông Nam Á; đồng thời cũng góp phần vào việc nghiên cứu lịch sử du nhập của văn hóa, tôn giáo Ấn Độ vào Việt Nam. Về giá trị văn hóa, tượng Nữ thần Sarasvati là một kiệt tác văn hóa thể hiện ở chất liệu đá, một tác phẩm nghệ thuật và hiện vật nổi bật thể hiện sự giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Ấn Độ; trở thành một nét đặc trưng nổi bật của văn hóa Óc Eo. Về giá trị khoa học, tượng Nữ thần Sarasvati là một tư liệu khoa học mà nhiều ngành khoa học khác nhau có thể tiếp cận nghiên cứu như: lịch sử, khảo cổ, văn hóa, tôn giáo, mỹ thuật, thủ công mỹ nghệ… Cần tăng cường công tác bảo vệ nghiêm ngặt để gìn giữ, bảo quản và trưng bày giới thiệu đến khách tham quan, góp phần khẳng định giá trị đặc sắc của nền văn hóa Óc Eo tại tỉnh Vĩnh Long.

     Tượng nữ thần Sarasvati được trưng bày giới thiệu tại Nhà Văn hóa dân tộc, Bảo tàng tỉnh phục vụ du khách.

Hiếu Liên